فرمول شماره یک
- مازوج (بدون سوراخ) ۱۳۵ گرم
- میخک( پودر) ۴ گرم
- آب سرد ۱۲۰۰ گرم
- سولفات آهن تصفیه شده ۴۵ گرم
- اسید سولفوریک خالص ۲ گرم
- نیل آبی (خنثی) ۳۰ گرم
مازوج را نیمکوب نموده و با پودر میخک در بطری که گنجایش کافی داشته باشد بریزید. آب را به حالت نیمگرم روی آن اضافه کنید و بگذارید تا چهل روز باقی بماند و هر روز آن را بهم بزنید و سپس از صافی محکم عبور دهید و در بطری مشابهی بریزید، سپس زاج را اضافه نمایید و ظرف را به شدت تکان بدهید و بالاخره نیل را وارد محلول نموده و کاملاً بهم بزنید و یک بار دیگر صاف کنید.
مرکب که به این ترتیب به دست می آید دارای رنگ کاملاً ثابت خواهد بود. رنگ نیل آبی در کیفیت این ترکیب سهم بزرگی دارد و چنانچه از جنس نامرغوب بوده و یا مقدار آن کم یا زیاد شود در رنگ مرکب تاثیر قطعی خواهد گذاشت.
به جای اسید سولفوریک می توان از نیل قرمز به مقدار خیلی کم استفاده نمود. در این صورت رنگ بسیار زیبائی به دست می آید. این مرکب را باید برای یک هفته به حال خود گذاشت و سپس قسمت صاف آن را جدا نمود.
فرمول شماره دو
- اسید تانیک ۲۲۵ گرم
- اسید گالیک ۷۵ گرم
- آب مقطر ۷/۲ لیتر
- اسید سولفوریک ۱۲ سانتیمتر مکعب
این مواد را مخلوط نموده و به آن ۳۰۰ گرم سولفات آهن اضافه کنید، سپس محلول را در ظرف لعابی برای مدت نیم ساعت بجوشانید و برای مدت دو روز کنار بگذارید و بعد صاف نمایید و حجم محلول را به ۳ لیتر برسانید.
این ترکیب را به نسبت یک بر چهار در آب حل نموده و رنگ مناسب به آن اضافه نمایید.
فرمول شماره سه
- اسید تانیک ۹۰ گرم
- اسید گالیک ۳۰ گرم
- سولفات آهن ۱۲۰ گرم
- براده آهن ۶۰ گرم
- نیل آبی (خنثی) ۱۸۰ گرم
- آب ۴ لیتر
- پودر میخک ۳۰ گرم
سولفات آهن را در یک لیتر آب حل کنید. براده آهن را در دو لیتر آب بریزید و بگذارید تا ۲۴ ساعت بماند و در این مدت چند بار بهم بزنید، سپس قسمت صاف این محلول را روی ظرف محتوی سولفات آهن بریزید. در ظرف دیگر اسید گالیک و اسید تانیک را در یک لیتر آب سرد حل کنید و این محلول را روی مواد قبل اضافه کنید و بهم بزنید، بعد نیل آبی و در پایان میخک را به محلول بیفزایید. این مجموعه باید در ظرف کاملاً دربسته تا یک هفته باقی بماند. به جای نیل می توان از آنیلین آبی اما به مقدار بسیار کمتر استفاده نمود.